Islanan ta bai traha huntu intensivamente pa mihó enseñansa
AGENDA DI EDUKASHON PA KARIBE HULANDES
E diputadonan di edukashon i direktivanan di skol di Bonaire, Saba i Sint Eustatius huntu ku minister Van Bijsterveldt awe a pone nan firma bou di e promé Agènda di Edukashon pa Karibe Hulandes. E meta di e Agènda ta pa drecha kalidat di edukashon na Karibe Hulandes den e añanan binidero. Loke ta pará sentral den e aserkamentu e añanan binidero ta pa mehorá e nivel di idioma i aritmétika di e alumnonan i pa halsa e nivel di kalidat di dosentenan i esnan ku ta manehá e skolnan. Si esaki ta deseá, lo envolví ‘coach’nan na skolnan pa por yuda ku e mehorashon di kalidat. Minister Van Bijsterveldt ta kontentu ku e palabrashonnan trahá: “Kada mucha tin derechi riba bon edukashon, sea bo ta bibá na Bonaire òf Texel. Huntu nos mester traha na e mehorashon e añanan binidero. Den esaki e skolnan ta haña tur chèns pa logra e ambishonnan, di un manera ku ta pas ku e karakterístikanan úniko di kada un di e islanan.”
Kalidat
Por tradusí e ambishonnan den edukashon den algun prioridat ku lo keda enfatisá, te 2016. Skol ta haña e posibilidat di envolví un eksperto, un asina yama ‘coach’ di skol, kende lo duna nan konseho i lo yuda einan mes pa por hasi e kambionan den kalidat. Alabes ta stimulá pa skolnan duna mas èkstra atenshon na idiomanan (hulandes, ingles i papiamentu) i aritmétika e añanan binidero. E sistema pa sigui studiante (leerlingvolgsysteem - lvs) ta hasi su entrada ofisial na e tres islanan. For di e aña eskolar binidero maestronan di skol por sigui e resultadonan di nan studiantenan bon via e lvs, i di e forma aki nan por duna e guia nesesario na tempu, ora un studiante a kai atras pa ku e nivel di idioma òf aritmétika. Maestronan ku tin mester di esaki, lo haña èkstra treining den idioma òf aritmétika lo risibí esaki mas pronto posibel. Na Karibe Hulandes tambe lo introdusí nivelnan di referensia pa idioma i aritmétika. For di 2014 skolnan sekundario i avansá lo por traha ku esakinan. Di e manera aki ta hasi e liña di enseñansa kontinuo di idioma i aritmétika entre e diferente tipo di skolnan mas fuerte, loke ta hiba na un mihó komienso posibel na un skol sekundario òf avansá.
Bon edukashon ta rekerí dosentenan di klase haltu i liderazgo di skol fuerte. Maestronan ku tabata kualifiká promé ku 10 di òktober di 2010 di akuerdo ku e lei di Antia Hulandes, ta keda kualifiká. Maestronan ku no ta kualifiká, lo haña treining i lo mester optené nan kualifikashon ainda den 5 aña. E ministerio lo yuda den finansiamentu di e treiningnan aki.
Kuido di e studiantenan
Hopi di e muchanan riba e tres islanan ta sufri di problemanan sosial i p’esei nan tin problema ku siñamentu i di komportashon. Nan ta krese den famianan ku solamente un mayor òf nan abuelonan ta kria nan. Tambe tin hopi embaraso hubenil te ainda, loke ta pone ku sin ta na nodi muchanan muhé no por kaba nan skol. E minister a apuntá e situashon aki na e gobièrnunan durante su bishita na e islanan. Maestronan i direktivanan di skol lo haña sosten na diferente manera, pa por trata mas mihó ku studiantenan ku tin problemanan ku siñamentu i ku komportashon. Un promé paso pa areglá e kuido pa studiante internamente den skolnan ya ta poné; na kada skol a eduká por lo ménos dos empleado pa ta dunadó di guia interno/ kordinadó di kuido. Alabes tur skol ta duna nan dosentenan e chèns pa sigui un kurso enkuanto problemanan di siña i komportashon, i tur skol avansá ta traha un plan di trabou pa introdusí enseñansa práktiko. Pa e aña aki mes e asina yamá Sentro di Ekspertisio di Kuido den Enseñansa (Expertisecentrum Onderwijszorg - EOZ) lo ta operashonal na kada isla. Lo bin Trayektonan di Oportunidat Soshal pa hóbennan entre 18 i 24 aña di edat, ku a sali enseñansa muchu trempan. Den kolaborashon estrecho ku direktivanan di skol, lo guia e partisipantenan di e Trayektonan di Oportunidat Soshal mas tantu posibel bèk den e enseñansa regular.
“No ta importá di unda bo ta bin, enseñansa ta e base pa un bon futuro. E diputadonan di e islanan i ami ta di akuerdo tokante esaki. Skolnan a traha hopi duru riba mehorashon di kalidat últimamente, pero ainda tin hopi kos di hasi. Durante mi bishita mi a ripará ku skolnan realmente ke hasi e kambionan aki tambe. E Agènda di Edukashon aki ta e kompas pa duna nan direkshon. Kada 1.000 mia ta kuminsá ku un promé paso. I e promé paso ei, a keda poné awe”, di akuerdo ku minister Van Bijsterveldt.
Eilanden gaan intensief samenwerken voor beter onderwijs
ONDERWIJSAGENDA VOOR CARIBISCH NEDERLAND
De Onderwijsgedeputeerden en schoolbesturen van Bonaire, Saba en Sint-Eustatius hebben vandaag samen met minister Van Bijsterveldt hun handtekening gezet onder de eerste Onderwijsagenda voor Caribisch Nederland. Doel van de Onderwijsagenda is de onderwijskwaliteit in Caribisch Nederland de komende jaren te versterken. Het verbeteren van het taal- en rekenniveau van de leerlingen en het vergroten van de kwaliteit van docenten en schoolbestuurders staan de komende jaren centraal in de aanpak. ‘Schoolcoaches’ worden ingezet om scholen desgewenst te helpen bij het maken van de kwaliteitsslag. Minister Van Bijsterveldt is blij met de gemaakte afspraken: “Elk kind verdient goed onderwijs, of je nu op Bonaire of Texel woont. Samen moeten we de verbeterslag de komende jaren maken. Scholen krijgen daarbij alle ruimte om de ambities te bewerkstelligen, op een manier die past bij het unieke karakter van de eilanden”.
Kwaliteit
De onderwijsambities laten zich vertalen in een aantal prioriteiten waar tot 2016 de nadruk op ligt. Scholen krijgen de mogelijkheid om een expert in te schakelen, een zogenaamde ‘Schoolcoach’, die hen ter plekke adviseert en helpt bij het maken van de kwaliteitsslag. Tevens wordt gestimuleerd dat scholen de komende jaren extra aandacht geven aan taal (Nederlands, Engels en Papiaments) en rekenen. Het leerlingvolgsysteem (lvs) doet definitief haar intrede op de drie eilanden. Vanaf komend schooljaar kunnen leraren de resultaten van hun leerlingen via een lvs goed volgen zodat bijtijds kan worden bijgestuurd als het taal- en rekenniveau van een leerling achterblijft. Leraren die dat nodig hebben krijgen zo snel mogelijk bijscholing op taal en rekenen. Ook in Caribisch Nederland worden de referentieniveaus taal en rekenen ingevoerd. Vanaf 2014 kunnen scholen in het voortgezet – en middelbaar beroepsonderwijs ermee werken. Zodoende wordt de doorlopende leerlijn taal en rekenen versterkt tussen de verschillende schoolsoorten waardoor kinderen een betere start kunnen maken op het voortgezet onderwijs of vervolgopleiding.
Goed onderwijs vraagt om docenten van wereldklasse en krachtig schoolleiderschap. Leraren die vóór 10 oktober 2010 bevoegd waren volgens de Nederlands Antilliaanse wet, blijven bevoegd. Leraren die niet bevoegd zijn worden bijgeschoold en moeten binnen vijf jaar alsnog hun bevoegdheid halen. Het ministerie draagt financieel bij aan deze opleidingen.
Zorgleerlingen
Veel kinderen op de drie eilanden hebben te kampen met sociale problemen en hebben daardoor leer- en gedragsproblemen. Ze groeien op in één ouder gezinnen of worden opgevoed door hun grootouders. Tevens zijn er nog teveel tienerzwangerschappen, waardoor meisjes ten onrechte hun opleiding niet afmaken. De minister heeft dit punt tijdens haar bezoek aan de eilanden aangekaart bij het eilandsbestuur. Docenten en schoolbesturen worden de komende jaren op diverse wijzen ondersteund om beter om te gaan met leerlingen met leer- en gedragsproblemen. Een eerste stap om de interne leerlingenzorg in te richten binnen de scholen is inmiddels gezet; per school zijn er minimaal twee medewerkers opgeleid tot intern begeleider/zorgcoördinator. Tevens stelt elke school haar docenten in de gelegenheid om een cursus leer- en gedragsproblematiek te volgen en maakt elke VO-school een plan van aanpak voor het invoeren van praktijkonderwijs. Nog dit jaar wordt het zogenaamde Expertisecentrum Onderwijszorg (EOZ) op elk eiland operationeel. Er komen ‘Sociale Kansentrajecten’ voor jongeren van 18 tot en met 24 jaar, voor hen die vroegtijdig de school hebben verlaten. In nauwe samenwerking met de schoolbesturen worden deelnemers aan deze Sociale Kansen trajecten zoveel mogelijk weer naar het reguliere onderwijs geleid.
“Waar je wieg ook staat, onderwijs is de basis van een goede toekomst. Daar zijn de eiland-gedeputeerden en ik het over eens. Scholen hebben de afgelopen tijd hard gewerkt aan kwaliteitsverbetering, maar er moet nog echt een slag worden gemaakt. Tijdens mijn bezoek heb ik gemerkt dat scholen die slag ook echt willen maken. Deze onderwijsagenda is het kompas dat hen richting geeft. Elke 1.000 mijl begint met een eerste stap. En die eerste stap, die is vandaag gezet”, aldus minister Van Bijsterveldt.